KVARA
LECIONO
LA ĈAMBRO
Kie estas ...? Kde je ...?
Kie estas la tapiŝo? La
tapiŝo estas sur la planko.
La libroj estas en la ŝranko. La divano estas ĉe la dekstra muro, la
ŝranko kun la libroj estas ĉe la maldekstra muro. La libroŝranko estas
apud la fenestro. En la ĉambro estas unu fenestro kaj du pordoj. Antaŭ
la fenestro estas kurteno. La fenestro estas en la supra muro. Unu
pordo estas en la malsupra muro. Apud la pordo estas forno. La alia
pordo estas inter la forno kaj la libroŝranko. En la ĉambro estas du
tabloj kaj du tabletoj: la tablo, la skribotablo, la radio-tableto kaj
la flortableto. La flortableto estas antaŭ la fenestro. La tablo estas
antaŭ la divano kaj la radio-tableto estas apud la divano. En la
dekstra
angulo apud la skribotablo estas paperkorbo. La kvin seĝoj estas ĉe la
du tabloj. La tablo estas sub la lampo, la lampo estas super la tablo.
Sur la radio-tableto estas bona radio-aparato, sur la flortableto estas
belaj floroj. La libroj estas en la ŝranko, la ŝranko estas en la
ĉambro
kaj la ĉambro estas en la domo. La garaĝo por la aŭtomobilo ne estas en
la domo, la garaĝo estas ekster la domo.
Konversacio kun amiko
A: Amiko, kie estas la skribotablo?
B: La skribotablo estas ĉe la muro apud la fenestro.
A: Ĉu ankaŭ la alia tablo estas ĉe la muro apud la fenestro?
B: Ne, amiko, la alia tablo estas en la mezo de la ĉambro.
A: Kiaj estas la kvar seĝoj ĉe la tablo en la mezo de la ĉambro?
B: Tio estas ordinaraj seĝoj.
A: Ĉu ankaŭ la seĝo ĉe la skribotablo estas ordinara seĝo?
B: Ne, tio ne estas ordinara seĝo, tio estas granda kaj komforta seĝo,
tio estas brakseĝo.
A: Ĉu la forno kaj la libroŝranko estas ĉe la sama muro?
B: Jes, la forno kaj la ŝranko estas ĉe la sama maldekstra muro.
A: Ĉu ankaŭ la skribotablo kaj la radiotableto estas ĉe la sama muro?
B: Ambaŭ tabloj estas ĉe la muro, sed ne ĉe la sama muro.
A: Amiko, kie estas la du pordoj?
B: Unu estas inter la forno kaj la radioaparato, la alia estas inter la
forno kaj la libroŝranko.
A: Kio estas en la libroŝranko?
B: Libroj.
A: Kiaj?
B: Nur bonaj!
A: Kaj kie estas la maŝino?
B: Ĉu la aŭtomobilo?
A: Jes.
B: En la garaĝo.
Novaj vortoj
|
|
|
|
|
|
|
alia
|
jiný, druhý
|
|
kie
|
kde
|
|
ambaŭ |
oba, obě
|
|
kun
|
s, se
|
|
amiko
|
přítel
|
|
kurteno
|
záclona, závěs, opona
|
|
angulo
|
roh, kout, úhel
|
|
mezo
|
střed
|
|
antaŭ |
před
|
|
nur
|
jen, pouze
|
|
apud
|
vedle, u
|
|
ordinara
|
obyčejný
|
|
brako
|
paže, rameno |
|
papero
|
papír
|
|
brakseĝo |
křeslo
|
|
por
|
pro
|
|
ĉe |
při, u
|
|
sama
|
stejný, týž
|
|
dekstra
|
pravý
|
|
skribi
|
psát
|
|
domo
|
dům
|
|
sub
|
pod
|
|
ekster
|
mimo, vně
|
|
super
|
nad
|
|
floro
|
květ, květina
|
|
supra
|
horní
|
|
garaĝo |
garáž
|
|
sur
|
na
|
|
inter
|
mezi
|
|
|
|
GRAMATIKO
1. Předložky. V češtině se
předložky u, na, pod, před apod. pojí s různými pády, kdežto v
esperantu se předložky pojí vždy s 1. pádem.
Příklady: u stolu (2. pád) ĉe la tablo; na stole (6. p.) sur la tablo;
pod stolem (7. p.) sub la tablo.
Poznámka: Předložky na, pod, nad se mohou v češtině pojit i se 4. pádem
(na stůl, pod stůl, nad stůl), překlad do esperanta budeme probírat až
v
8. lekci.
2. Slova složená: papero +
korbo
= paperkorbo - koš na papír; floro + tableto = flortableto - květinový
stolek.
Kvůli libozvučnosti si může první slovo podržet koncovku: libroŝranko,
nikoliv librŝranko.
U delších, méně přehledných složených slov můžeme oddělit jednotlivé
části spojovací čárkou, která je však nepovinná: aŭtomobil-garaĝo,
radio-tableto i radiotableto.
3. Dělení slov. Pro dělení slov
není závazné pravidlo. Slova lze proto dělit libovolně (b-o-n-a). Lépe
je však dělit slova po slabikách (ĉo-ko-la-do), u odvozenin po
předponách, kořenech a příponách (mal-nova tabl-eto) a u složenin po
částech (paper-korbo, libro-ŝranko).
EKZERCOJ
1. Přečtěte článek a rozhovor na začátku lekce několikrát nahlas a se
správným přízvukem.
2. Přeložte následující věty:
Příteli, je automobil před domem? Ne, automobil je za domem v garáži.
Za garáží je květinová zahrada s mnoha krásnými květinami. V pokoji na
květinovém stolku jsou také velmi pěkné květiny. Květinový stolek je
před záclonou, okno je za záclonou.
3. Odpovězte na otázky:
Kie estas la tapiŝo? Kie estas libroj? Kiaj libroj estas en la
libroŝranko? Kio estas brakseĝo? Kio estas sur la flortableto? Kio
estas
paperkorbo? Kie estas la maldekstra pordo? Ĉu la aŭtomobilo estas en la
ĉambro? Kio estas garaĝo?
Klíč ke cvičením
2. Amiko, ĉu la aŭtomobilo estas antaŭ la domo? Ne, la aŭtomobilo estas
malantaŭ la domo en la garaĝo. Malantaŭ la garaĝo estas florĝardeno kun
multaj belaj floroj. En la ĉambro sur la flortableto estas ankaŭ tre
belaj floroj. La flortableto estas antaŭ la kurteno, la fenestro estas
malantaŭ la kurteno.
3. La tapiŝo estas sur la planko. Libroj estas en la ŝranko. En la
libroŝranko estas nur bonaj libroj. Brakseĝo estas granda komforta
seĝo.
Sur la flortableto estas belaj floroj. Paperkorbo estas korbo por
malnova papero. La maldekstra pordo estas inter la forno kaj la
libroŝranko. La aŭtomobilo ne estas en la ĉambro, la aŭtomobilo estas
en
la garaĝo. Garaĝo estas ĉambro por aŭtomobilo.
Konzervativní názor dokazuje, že
esperanto je neuskutečnitelný výmysl. Živá skutečnost tento názor
vyvrací.
Maxim Gorkij
Theodor Kilian - učebnice esperanta